Bổ sung nội tiết tố nữ phù hợp theo độ tuổi

Tăng nội tiết tố cho phụ nữ dưới 40 tuổi

Các nghiên cứu cho thấy, phụ nữ sau 35 tuổi bắt đầu có dấu hiệu suy giảm nội tiết tố nữ estrogen (gồm estrone - e1, estradiol - e2 và estriol - e3). Hàng loạt những thay đổi từ ngoại hình (béo vòng hai, chảy xệ vòng một, rụng tóc, trứng cá, nám và sạm da...) đến tâm sinh lý (dễ cáu gắt, khó ngủ...) đẩy người phụ nữ rơi vào giai đoạn giao mùa cuộc đời.

Để khắc phục tình trạng này và xoa dịu các rối loạn tiền mãn kinh trong giai đoạn sau, chị em nên đưa các thực phẩm giàu estrogen vào thực đơn hàng ngày. Đậu nành, mầm đậu nành, hạt mè, hướng dương, điều, lạc, bí đao, cà tím, dưa chuột, táo, rau diếp cá... là những thực phẩm nên ăn nhiều hơn thịt mỡ động vật.

Ngoài ra, chị em nên giữ tinh thần thoải mái, tươi trẻ, tránh stress và luyện tập thể dục. Bác sĩ Vy cho biết, stress khiến chị em suy giảm nội tiết nhanh và giai đoạn tiền mãn kinh đến sớm hơn nếu kéo dài. Đồng thời, nên đi khám sức khỏe phụ khoa định kỳ (3-6 tháng một lần) để được bác sĩ tư vấn và hướng dẫn dự phòng.

Nghiên cứu đăng trên tạp chí y học Nutricula cho thấy, khi bước vào thời kỳ tiền mãn kinh (sau 40-45 tuổi), buồng trứng lão hóa khiến cơ thể người phụ nữ thiếu hụt trầm trọng estrogen. Cụ thể, estradiol (e2) giảm còn 15%, estrone (e1) giảm xuống 40-50%. Giai đoạn này thường kéo dài 2-8 năm và gây ra tình trạng rối loạn kinh nguyệt, mệt mỏi, hay quên, nóng bừng mặt, đêm ngủ vã mồ hôi, béo phì vòng hai, chảy xệ vòng một, giảm ham muốn tình dục và "khô hạn". Các cơn bốc hỏa cũng diễn ra với tần xuất dày đặc và lâu hơn (3-6 phút).

Bác sĩ Vy tư vấn, chị em nên bổ sung estrogen thảo dược chiết xuất từ tinh chất mầm đậu nành (isoflavon). Tuy nhiên, cần lưu ý liều dùng theo chỉ định của bác sĩ.

Isoflavon có nhân estran và công thức hóa học giống với estrogen nội sinh, bổ sung và thay thế lượng nội tiết tố nữ thiếu hụt trong cơ thể. Khi vào cơ thể, loại estrogen thảo dược này tác dụng lên vùng dưới đồi (Hypothalamus) sản sinh ra kích dục tố FSH (Follicle-Stimulating Hormon). FSH đủ lượng mới làm nang noãn lớn lên thông qua chất chỉ đạo là dịch GnRH (Gonadotropin-Releasing hormon). Sau khi phóng noãn (chị em thường gọi là rụng trứng), vỏ nang noãn sẽ sinh ra estrogen nội sinh và xoa dịu các rối loạn tiền mãn kinh.

Theo Thư viện Toàn cầu của Y học Phụ nữ (GLOWM), buồng trứng của phụ nữ mãn kinh (ngoài 45-50 tuổi) hầu như không tiết estrogen. Thay vào đó, nội tiết tố nam testosterone tăng thêm 25% khiến những cơn bốc hỏa trở nên trầm trọng, âm đạo khô và mỏng hơn còn gây đau rát khi quan hệ. Trong những năm ngay sau khi mãn kinh, phụ nữ có thể loãng xương do mất tới 20% khối lượng xương (estrogen hấp thụ canxi không còn).

Nếu các triệu chứng mãn kinh ảnh hưởng nghiêm trọng đến cuộc sống, chị em có thể dùng liệu pháp hoóc môn thay thế (HRT) dạng thuốc, chứa estrogen hoặc kết hợp thêm progestin (một loại nội tiết tố xuất hiện trong thai kỳ). Liệu pháp cũng áp dụng cho phụ nữ cắt bỏ buồng trứng, loãng xương hoặc teo dần niêm mạc âm đạo và tử cung.

Tuy nhiên, bác sĩ Vy lưu ý, bổ sung estrogen bằng liệu pháp HRT chỉ được dùng liều thấp trong thời gian ngắn, khi có chỉ định của bác sĩ sản phụ khoa, khám và theo dõi sát sao. Những chị em mắc bệnh về gan, thận, nội tiết, sinh dục, tiết niệu, có nhân xơ tử cung, u nang buồng trứng và bệnh u xơ tuyến vú không được dùng. Sử dụng liệu pháp, không ít chị em viên mãn trong đời sống vợ chồng nhưng đột nhiên xuất hiện khối u vú do có sẵn mầm bệnh trong người. Nếu bổ sung estrogen để điều trị loãng xương, phải dùng liều thấp nhất và không kéo dài quá 3 năm.

Trường hợp các rối loạn tiền mãn kinh ở mức độ vừa, bổ sung estrogen thảo dược từ tinh chất mầm đậu nành (insoflavon) an toàn hơn estrogen tổng hợp, do insoflavon có tác dụng tương tự estrogen buồng trứng nhưng nồng độ chỉ bằng một vài phần nghìn. Ngoài ra, để vượt qua giai đoạn tiền mãn kinh và mãn kinh êm đẹp, bác sĩ Vy khuyên chị em nên cân bằng 3 yếu tố gồm thần kinh, thể dịch và nội tiết.